เชียงใหม่ 28 มกราคม 2568 – สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ (NARIT) ประกาศความสำเร็จในการยกระดับดาราศาสตร์ไทยสู่ระดับแถวหน้าของอาเซียน พร้อมเปิดตัวแนวคิด “Astronomy+” ที่จะขยายบทบาทของดาราศาสตร์ในหลายมิติ เพื่อสร้างคุณค่าและมูลค่าเพิ่มให้กับสังคมไทยและสังคมโลก
ดร. ศรัณย์ โปษยะจินดา ผู้อำนวยการ NARIT กล่าวว่า ดาราศาสตร์ไม่ใช่แค่การดูดาว แต่เป็นเครื่องมือสำคัญในการสร้างนวัตกรรมที่เปลี่ยนแปลงโลก เช่น Wifi, กล้องดิจิทัล, MRI ฯลฯ การลงทุนในดาราศาสตร์ช่วยพัฒนาเทคโนโลยี พัฒนากำลังคน และสร้างแรงบันดาลใจ
ตลอด 16 ปีที่ผ่านมา NARIT ใช้ดาราศาสตร์เป็นเครื่องมือผลักดันนวัตกรรมและสร้างแรงบันดาลใจในการศึกษาวิทยาศาสตร์ ผลงานวิจัยของ NARIT ได้รับการยอมรับในระดับสากล มีนักดาราศาสตร์ไทยได้ใช้กล้องโทรทรรศน์อวกาศเจมส์ เว็บบ์ (James Webb Space Telescope) ศึกษาวิจัยกาแล็กซี และปรากฏการณ์ต่าง ๆ ในเอกภพ
NARIT มุ่งสู่การเป็นองค์กรระดับโลก โดยร่วมมือกับต่างประเทศในโครงการวิจัยระดับโลก เช่น CTA, EAO, GOTO, JUNO, และ ILRS โดย ดร. วิภู รุโจปการ รองผู้อำนวยการ NARIT ได้กล่าวถึงแนวคิด “Astronomy+” ว่า ดาราศาสตร์จะมีบทบาทกว้างขวางขึ้น เชื่อมโยงกับสังคมอย่างเป็นรูปธรรม สร้างมูลค่าเพิ่มทางเศรษฐกิจและสังคม
“Astronomy+” ประกอบด้วย:
• Research+: มุ่งเน้นการวิจัยขั้นแนวหน้า เช่น การศึกษากาแล็กซีในยุคแรก, การระเบิดของดาวฤกษ์, ดาวเคราะห์นอกระบบสุริยะ, การสำรวจดวงจันทร์และอวกาศห้วงลึก, และวิทยาศาสตร์บรรยากาศ
• Infrastructure+: พัฒนาโครงสร้างพื้นฐานใหม่ ๆ เช่น กล้องโทรทรรศน์วิทยุ, ศูนย์ข้อมูลดาราศาสตร์แห่งชาติ, อุปกรณ์รับสัญญาณ, กล้องโทรทรรศน์, ฐานกล้องโทรทรรศน์ติดตามวัตถุท้องฟ้า, และ Atmospheric LiDAR
• Astronomy Outreach+: ขยายกิจกรรมสร้างความตระหนักด้านดาราศาสตร์สู่สังคม จัด Star Party ระดับโลก, ขับเคลื่อนศูนย์ฝึกอบรมดาราศาสตร์นานาชาติภายใต้ยูเนสโก (ITCA), และส่งเสริมดาราศาสตร์เพื่อคนทั้งมวล
NARIT กำลังพัฒนาดาวเทียมวิจัยวิทยาศาสตร์ TSC-1 ร่วมกับภาคีความร่วมมืออวกาศไทย และสร้างอุปกรณ์วิจัยวิทยาศาสตร์ที่จะส่งไปกับยานอวกาศของจีน
ภารกิจของ NARIT ไม่เพียงยกระดับงานวิจัยในประเทศ แต่ยังผลักดันประเทศไทยสู่การเป็นผู้นำด้านดาราศาสตร์ในระดับโลก สร้างคุณค่าและมูลค่ากลับสู่สังคมไทย
ข้อมูลอ้างอิง: สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ
