นักวิทยาศาสตร์ไขปริศนาที่มาของลิเธียม ธาตุสำคัญในแบตเตอรี่และยา เผยส่วนใหญ่มาจากดาวฤกษ์ที่ระเบิด การค้นพบนี้ใช้แบบจำลองคอมพิวเตอร์และข้อมูลจริงจากการสังเกตการณ์

นักวิทยาศาสตร์เชื่อว่าลิเธียมส่วนใหญ่ในระบบสุริยะและกาแล็กซีของเรา มาจากดาวฤกษ์ที่ระเบิดที่เรียกว่า โนวาแบบคลาสสิก (classical novae) การระเบิดนี้เกิดขึ้นเมื่อดาวแคระขาว (white dwarf) ซึ่งเป็นดาวฤกษ์ที่ตายแล้วดูดก๊าซจากดาวฤกษ์ข้างเคียง เมื่อก๊าซสะสมมากพอก็จะเกิดการระเบิด

ทีมนักวิจัยที่นำโดย Sumner Starrfield จาก Arizona State University ได้รับทุนสนับสนุนจาก NASA เพื่อศึกษาปริมาณลิเธียมที่เกิดขึ้นในการระเบิดโนวา พวกเขาใช้แบบจำลองคอมพิวเตอร์และข้อมูลจากการสังเกตการณ์จริง เพื่อคำนวณปริมาณลิเธียมที่ผลิตได้

แม้ว่า บิกแบง (Big Bang) ซึ่งเป็นการระเบิดครั้งใหญ่ที่ทำให้เกิดเอกภพจะสร้างลิเธียมได้บ้าง แต่ปริมาณส่วนใหญ่มาจากปฏิกิริยาในดาวฤกษ์ที่ระเบิด การระเบิดเหล่านี้จะกระจายลิเธียมไปทั่วกาแล็กซี ทำให้ลิเธียมที่เราใช้ในปัจจุบันส่วนใหญ่มาจากดาวฤกษ์

การค้นพบนี้ช่วยให้นักวิทยาศาสตร์เข้าใจกระบวนการสร้างธาตุต่างๆ ในอวกาศได้ดีขึ้น นอกจากนี้ยังเป็นประโยชน์ในการศึกษา ซูเปอร์โนวา Type Ia ซึ่งเป็นดาวฤกษ์ระเบิดที่สว่างมาก และใช้ในการศึกษาการขยายตัวของเอกภพ

นักวิทยาศาสตร์หวังว่าจะได้ใช้กล้องโทรทรรศน์อวกาศรุ่นใหม่ เช่น James Webb และ Nancy Grace Roman เพื่อศึกษาการระเบิดของดาวฤกษ์และค้นหาความลับอื่นๆ ของจักรวาลต่อไป


ข้อมูลอ้างอิง: NASA
– Lithium Comes From Exploding Stars