แถบไคเปอร์ ดินแดนน้ำแข็งสุดขอบระบบสุริยะ

แถบไคเปอร์ (Kuiper Belt) คืออาณาจักรแห่งวัตถุเยือกแข็งขนาดเล็กที่ซ่อนตัวอยู่ ณ ขอบนอกสุดของระบบสุริยะเลยดาวเนปจูนออกไป บริเวณนี้เต็มไปด้วยวัตถุที่ประกอบด้วยน้ำแข็ง หิน และฝุ่นละออง เรียกรวมกันว่าวัตถุแถบไคเปอร์ (Kuiper Belt Objects: KBOs) ซึ่งรวมถึงดาวพลูโตและดาวเคราะห์แคระอื่นๆ อีกมากมาย

แนวคิดเกี่ยวกับแถบไคเปอร์ถูกเสนอขึ้นครั้งแรกในปี พ.ศ. 2494 โดยนักดาราศาสตร์ชาวดัตช์ชื่อ เจอราร์ด ไคเปอร์ (Gerard Kuiper) แต่การค้นพบวัตถุแรกเกิดขึ้นในปี พ.ศ. 2535 โดย เดวิด จิวิตต์ (David Jewitt) และ เจน ลู (Jane Luu) วัตถุในแถบไคเปอร์มีองค์ประกอบหลักเป็นน้ำแข็ง เช่น น้ำแข็งมีเทน น้ำแข็งแอมโมเนีย และน้ำแข็งคาร์บอนไดออกไซด์ ผสมกับหินและฝุ่น ขนาดของวัตถุมีตั้งแต่ก้อนน้ำแข็งเล็กๆ ไปจนถึงดาวเคราะห์แคระขนาดใหญ่อย่างดาวพลูโต และมีวงโคจรรอบดวงอาทิตย์เป็นวงรี มีระยะห่างจากดวงอาทิตย์ตั้งแต่ 30 ถึง 50 หน่วยดาราศาสตร์ (AU)

วัตถุที่น่าสนใจในแถบไคเปอร์ ได้แก่ ดาวพลูโต ดาวอีริส ดาวฮาวเมอา ดาวมาเกมาเก และดาวเซดนา แถบไคเปอร์มีความสำคัญในการศึกษาต้นกำเนิดและวิวัฒนาการของระบบสุริยะ เนื่องจากวัตถุในแถบนี้เป็นเหมือน “ฟอสซิล” ที่เก็บรักษาสภาพดั้งเดิมของระบบสุริยะเมื่อ 4,500 ล้านปีก่อน ยานอวกาศ New Horizons ของ NASA เป็นยานลำแรกที่เดินทางไปสำรวจแถบไคเปอร์ โดยเข้าใกล้ดาวพลูโตในปี พ.ศ. 2558 และสำรวจวัตถุอื่นๆ ในแถบนี้ด้วย

ข้อมูลอ้างอิง: NASA
– 10 Things to Know About the Kuiper Belt